(English scroll down)
โครงการ World Heritage Volunteers 2025: River โครงการ World Heritage Volunteers 2025: River × Heritage – Ayutthaya จัดขึ้นระหว่างวันที่ 20–30 สิงหาคม 2568 ณ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ภายใต้ความร่วมมือของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เทศบาลเมืองอโยธยา ภาคีชุมชน และเครือข่ายอาสาสมัครนานาชาติ กิจกรรมครั้งนี้เป็นการต่อยอดจาก WHV อยุธยา 2024 ที่ได้รับรางวัลระดับโลกด้านการศึกษามรดก โดยในปี 2025 ได้ขยายกรอบสู่ประเด็น “River × Heritage” เพื่อเชื่อมโยงการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมเข้ากับระบบนิเวศทางน้ำและความยั่งยืนของชุมชน× Heritage – Ayutthaya
ในช่วงสองวันแรกของโครงการ มีการจัด Intensive Lecture โดยเชิญนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญร่วมบรรยายและแลกเปลี่ยนความรู้ เพื่อสร้างรากฐานทางวิชาการแก่ผู้เข้าร่วม ประกอบด้วยหัวข้อดังนี้
• World Heritage Volunteers Initiative โดย Patiphol Yodsurang
• Creativity & Participatory Process โดย Aracha Krasae-in
• Evolving River Landscapes: Adaptation, Transformation, and Resilience โดย Patiphol Yodsurang
• The River as a Living Heritage: Community Participation in Conservation and Revitalization โดย Patiphol Yodsurang
• Integrated Riverine Heritage Conservation and Sustainable Tourism โดย Dolruthai Jiarakul
• World Heritage Trend: Year-Round Dynamics of World Heritage in Thailand and Southeast Asia โดย Supitcha Sutthanonkul (SEAMEO SPAFA)
• Intangible Heritage Along the River: Traditions, Gastronomy, and Local Knowledge โดย Patiphol Yodsurang
• Ayutthaya’s Hydrology and Heritage: Managing Water Systems in Historic Cities โดย Hatthaya Siriphattanakun (SEAMEO SPAFA)
• World Heritage: Rivers as Cultural Corridors in World Heritage-scapes โดย Poomipat Norapoompipat (The Excellence Centre for Integrated Research of World Heritage, Creative City and Historic Urban Landscape)
หลังจากการบรรยายเชิงลึกที่ครอบคลุมประเด็นการอนุรักษ์แม่น้ำ มรดกวัฒนธรรมที่มีชีวิต ระบบน้ำในเมืองประวัติศาสตร์ การท่องเที่ยวเชิงยั่งยืน และภูมิปัญญาท้องถิ่นริมสายน้ำ ผู้เข้าร่วมโครงการได้ออกเดินทางไปยังชุมชนคลองรางจรเข้เพื่อพักค้างคืน โดยมีโอกาสสัมผัสวิถีชีวิตดั้งเดิมที่เชื่อมโยงกับสายน้ำอย่างใกล้ชิด ชาวบ้านได้ถ่ายทอดการใช้ทรัพยากรจากธรรมชาติรอบตัว เช่น การเก็บดอกบัวและผักพื้นบ้านจากคลองเพื่อนำมาปรุงอาหารร่วมกันในครัวเรือน การแต่งกายชุดไทยพื้นถิ่นที่สะท้อนเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม รวมถึงการเล่นน้ำและทำกิจกรรมกลางแจ้งร่วมกับชาวบ้านที่ช่วยเปิดประสบการณ์การเรียนรู้เชิงวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้ง
วันถัดมา ผู้เข้าร่วมได้เข้าสู่กิจกรรมการเรียนรู้ด้านโบราณสถาน โดยการเยี่ยมชมแหล่งประวัติศาสตร์สำคัญภายในเกาะเมืองอยุธยา ทำให้เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างเมือง มรดกทางสถาปัตยกรรม และระบบน้ำที่เกื้อหนุนกันมาตั้งแต่อดีต จากนั้นกิจกรรมค่อย ๆ ขยับสู่การเรียนรู้ทางน้ำมากขึ้น เริ่มจากการพายเรือในแม่น้ำลพบุรีเพื่อชมวิถีชีวิตชุมชนริมฝั่ง รวมทั้งการได้เห็นกิจกรรมของช้างที่ลงอาบน้ำในแม่น้ำ ซึ่งเป็นภาพสะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างคน สัตว์ และสิ่งแวดล้อม
ต่อจากนั้น ผู้เข้าร่วมได้เข้าร่วมการพายเรือในแม่น้ำเจ้าพระยาภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญเพื่อเน้นความปลอดภัย โดยพาไปพาย (Pa Pie Pai)และ Water Heritage Thailand เดิมทีมีการวางแผนให้ผู้เข้าร่วมทุกคนได้พายเรือรอบเกาะเมือง แต่ด้วยสถานการณ์น้ำหลากที่มาเร็วกว่าปกติ จึงต้องปรับกิจกรรมเป็นการนั่งเรือรอบเกาะแทน อย่างไรก็ตาม มีผู้เข้าร่วมที่ผ่านการคัดเลือกเพียง 4 คนเท่านั้นที่ได้ลงพายเรือจริงในแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งกลายเป็นประสบการณ์พิเศษที่ช่วยให้พวกเขาเข้าใจพลวัตของสายน้ำใหญ่ และบทบาทของมันที่หล่อเลี้ยงเมืองอยุธยามาแต่อดีต
นอกเหนือจากการลงพื้นที่ชุมชนและกิจกรรมทางน้ำ ผู้เข้าร่วมโครงการยังได้เข้าร่วมกิจกรรมเป็นเวลา 2 วัน ณ วัดไชยวัฒนาราม หนึ่งในโบราณสถานสำคัญของอยุธยา ภายใต้ความร่วมมือกับ World Monuments Fund (WMF) กิจกรรมนี้เปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้และมีส่วนร่วมกับการอนุรักษ์เชิงปฏิบัติจริงในพื้นที่มรดกโลก ภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญจาก WMF และผู้ดูแลท้องถิ่น ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้เกี่ยวกับความพยายามในการอนุรักษ์และเสริมความมั่นคงให้กับโครงสร้างโบราณสถานที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมและภัยสิ่งแวดล้อม อีกทั้งยังได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การทำความสะอาดพื้นที่ การบันทึกข้อมูล และการจัดกิจกรรมสื่อความหมายเพื่อสร้างความตระหนักแก่สาธารณชนเกี่ยวกับคุณค่าทางวัฒนธรรม
นอกจากนี้ ยังมีการจัดเวิร์กชอปที่เน้นย้ำความสำคัญของการมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่นในกระบวนการอนุรักษ์ โดยแสดงให้เห็นว่าชุมชน นักวิชาการ และอาสาสมัครสามารถทำงานร่วมกันเพื่อดูแลรักษามรดกโลกให้คงอยู่ต่อไปในอนาคต ความร่วมมือกับ WMF ณ วัดไชยวัฒนารามครั้งนี้ จึงเป็นตัวอย่างของการบูรณาการพลังระดับโลกกับพลังชุมชนท้องถิ่น เพื่อสร้างแนวทางการอนุรักษ์ที่ยั่งยืนและสืบสานคุณค่าทางวัฒนธรรมอย่างแท้จริง กิจกรรมทั้งหมดในช่วงนี้ไม่เพียงแต่สร้างความรู้เชิงวิชาการและการเรียนรู้จากชุมชน แต่ยังเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างผู้เข้าร่วม อาสาสมัคร และคนท้องถิ่นผ่านการใช้ชีวิตร่วมกัน การทำงานเป็นทีม และการเผชิญสภาพแวดล้อมจริงในพื้นที่มรดกโลก ทำให้ผู้เข้าร่วมตระหนักถึงคุณค่าของแม่น้ำและมรดกทางวัฒนธรรมในฐานะทรัพยากรร่วมของสังคม นอกจากผู้เข้าร่วมได้ลงพื้นที่สำรวจชุมชนริมแม่น้ำรอบเกาะเมือง ศึกษาวิถีชีวิตและภูมิปัญญาที่ผูกพันกับสายน้ำ พร้อมฝึกทักษะการทำงานร่วมกับคนในท้องถิ่น กิจกรรมเด่นของโครงการคือ “River Cleaning Paddle Trip” วันที่ 29 สิงหาคม ที่ผู้เข้าร่วมได้พายเรือคายักและซัพบอร์ดร่วมกับเทศบาลอโยธยาและชุมชนเพื่อเก็บผักตบชวาและขยะในคลองสายสำคัญ เช่น คลองข้าวเม่า คลองสะแก คลองดุสิต ก่อนเชื่อมสู่แม่น้ำป่าสัก กิจกรรมนี้เป็นทั้งการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและการเรียนรู้เชิงลึกถึงความสัมพันธ์ระหว่างเมืองมรดกโลกกับระบบน้ำ ในวันสุดท้าย วันที่ 30 สิงหาคม มีการจัดนิทรรศการและการนำเสนอผลงานในงาน AUG/ART: Art & Coffee ณ ลานเวลา โดย Morning Drip เปิดโอกาสให้สาธารณชนเข้าชมผลงานของอาสาสมัคร พูดคุยแลกเปลี่ยน และร่วมกิจกรรมสร้างสรรค์ไปพร้อมกับบรรยากาศงานคราฟต์ กาแฟ และศิลปะ
โครงการ WHV2025 อยุธยา จึงไม่เพียงเป็นการเรียนรู้เชิงทฤษฎีและปฏิบัติการ แต่ยังสร้างพื้นที่เชื่อมโยงเยาวชน นักวิชาการ และชุมชน เพื่อขับเคลื่อนการอนุรักษ์แม่น้ำและภูมิทัศน์วัฒนธรรมอย่างยั่งยืน และเสริมสร้างแรงบันดาลใจให้เห็นคุณค่าของสายน้ำในฐานะมรดกร่วมของมนุษยชาติ โครงการ World Heritage Volunteers 2025: River × Heritage – Ayutthaya ไม่เพียงเป็นเวทีเรียนรู้เชิงวิชาการและปฏิบัติการเท่านั้น แต่ยังสร้างผลลัพธ์ที่ชัดเจนทั้งต่อผู้เข้าร่วมและชุมชนท้องถิ่น สำหรับผู้เข้าร่วม โครงการได้สร้างความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับการอนุรักษ์แม่น้ำและภูมิทัศน์วัฒนธรรม ผ่านการฟังบรรยาย ลงพื้นที่ และทำกิจกรรมร่วมกับคนในชุมชน ผู้เข้าร่วมจากนานาชาติได้เรียนรู้ทั้งประเด็นทฤษฎีและการปฏิบัติจริง เช่น การจัดการระบบน้ำในเมืองมรดก การเชื่อมโยงมรดกวัฒนธรรมกับภูมิปัญญาท้องถิ่น และการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงยั่งยืน สิ่งเหล่านี้ช่วยเสริมทักษะด้านความคิดสร้างสรรค์ การทำงานแบบมีส่วนร่วม และการปรับตัวต่อความท้าทายของสิ่งแวดล้อม
ในมิติของชุมชนท้องถิ่น กิจกรรม เช่น การเก็บขยะและผักตบชวาทางน้ำ ได้ช่วยปรับปรุงคุณภาพสิ่งแวดล้อมในคลองและแม่น้ำ ขณะเดียวกันการจัดนิทรรศการในงาน AUG/ART ได้เปิดพื้นที่ให้ชุมชนและสาธารณชนได้เห็นความสำคัญของแม่น้ำในฐานะมรดกร่วม อีกทั้งยังสร้างบรรยากาศที่เชื่อมโยงศิลปะ กาแฟ งานคราฟต์ และการอนุรักษ์เข้าด้วยกัน ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนและสร้างความภาคภูมิใจในท้องถิ่น ผลลัพธ์ของ WHV2025 อยุธยา จึงอยู่ที่การสร้างแรงบันดาลใจแก่คนรุ่นใหม่ให้เห็นคุณค่าของสายน้ำ และการสร้างเครือข่ายระหว่างนักวิชาการ เยาวชน และชุมชน ที่จะช่วยผลักดันการอนุรักษ์แม่น้ำและภูมิทัศน์วัฒนธรรมของอยุธยาอย่างต่อเนื่องในอนาคต
World Heritage Volunteers 2025: River × Heritage – Ayutthaya
The World Heritage Volunteers 2025: River × Heritage – Ayutthaya program was held from 20 to 30 August 2025 in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province, Thailand. Organized through the collaboration of Kasetsart University, Ayutthaya Municipality, local communities, and international volunteer networks, this initiative built upon the success of WHV Ayutthaya 2024, which received international recognition in heritage education. The 2025 program expanded under the theme “River × Heritage”, emphasizing the interconnection between cultural heritage conservation, riverine ecosystems, and community sustainability.
Academic Foundation: Intensive Lectures
The program commenced with two days of intensive lectures delivered by academics and experts to provide participants with an in-depth theoretical foundation. Topics included:
- World Heritage Volunteers Initiative – Patiphol Yodsurang
- Creativity & Participatory Process – Aracha Krasae-in
- Evolving River Landscapes: Adaptation, Transformation, and Resilience – Patiphol Yodsurang
- The River as a Living Heritage: Community Participation in Conservation and Revitalization – Patiphol Yodsurang
- Integrated Riverine Heritage Conservation and Sustainable Tourism – Dolruthai Jiarakul
- World Heritage Trend: Year-Round Dynamics of World Heritage in Thailand and Southeast Asia – Supitcha Sutthanonkul (SEAMEO SPAFA)
- Intangible Heritage Along the River: Traditions, Gastronomy, and Local Knowledge – Patiphol Yodsurang
- Ayutthaya’s Hydrology and Heritage: Managing Water Systems in Historic Cities – Hatthaya Siriphattanakun (SEAMEO SPAFA)
- World Heritage: Rivers as Cultural Corridors in World Heritage-scapes – Poomipat Norapoompipat (The Excellence Centre for Integrated Research of World Heritage, Creative City and Historic Urban Landscape)
Immersive Community Engagement
Following the lectures, participants undertook a homestay at the Khlong Rang Chorakhe community. This immersive experience allowed them to engage closely with traditional riverside life, including lotus and vegetable harvesting, communal cooking, wearing traditional Thai attire, and participating in outdoor and water-based activities with villagers.
On the following day, participants visited key historical sites within Ayutthaya’s city island, gaining insights into the interrelation between urban structures, architectural heritage, and historic water systems. Subsequently, the program gradually shifted toward water-based learning. Activities included paddling along the Lopburi River to observe local riverside life, witnessing elephants bathing in the river, and paddling on the Chao Phraya River under expert supervision with Pa Pie Pai and Water Heritage Thailand. Due to early seasonal flooding, the original plan for all participants to paddle around the city island was adapted into a guided boat tour. Nevertheless, four selected participants were permitted to paddle on the Chao Phraya River, offering a unique opportunity to experience firsthand the dynamics of the great river and its historical role in sustaining Ayutthaya.
Community-based Conservation: Wat Chaiwatthanaram Collaboration
In addition to community immersion and river-based activities, participants engaged in a two-day program at Wat Chaiwatthanaram, one of Ayutthaya’s most iconic World Heritage temples, in collaboration with the World Monuments Fund (WMF). This activity provided participants with hands-on experience in heritage site management and community-based conservation practices.
Under the guidance of WMF experts and local custodians, participants learned about the ongoing conservation efforts to stabilize the temple’s historic structures against flooding and environmental threats. They also contributed to site-cleaning, documentation, and interpretive activities designed to strengthen public awareness of the temple’s cultural value. Furthermore, workshops emphasized the importance of integrating local community participation in heritage conservation, highlighting how residents, scholars, and volunteers can work together to safeguard World Heritage sites for future generations.
The collaboration with WMF at Wat Chaiwatthanaram exemplified how global institutions, local communities, and youth volunteers can form a shared platform to address conservation challenges while ensuring that cultural heritage remains a living part of community identity and sustainable development.
Environmental Action: River Cleaning Paddle Trip
A key highlight was the River Cleaning Paddle Trip on 29 August. Participants paddled kayaks and stand-up paddleboards in collaboration with Ayothaya Municipality and local communities to remove water hyacinths and waste from key canals such as Khlong Khao Mao, Khlong Sakae, and Khlong Dusit, before connecting to the Pa Sak River. This activity combined practical environmental conservation with an experiential understanding of the interconnectedness between the World Heritage City and its water systems.
Public Engagement: AUG/ART Exhibition
On 30 August, the program culminated in a public exhibition at AUG/ART: Art & Coffee, hosted at Lanvela by Morning Drip. The event featured the presentation of participants’ works and experiences, alongside a vibrant atmosphere of local crafts, coffee, and art. This open-air marketplace provided an inclusive space for dialogue between volunteers, scholars, communities, and the wider public, highlighting the importance of rivers as shared heritage.
Outcomes and Impact
The WHV2025 Ayutthaya program generated clear outcomes at multiple levels. For participants, it deepened academic and practical knowledge of river conservation and cultural landscapes, enhanced skills in creativity and participatory practice, and fostered adaptability to environmental challenges. For local communities, collaborative activities such as water hyacinth and waste removal contributed to improved water quality, while the public exhibition strengthened community pride, supported local creative economies, and raised awareness of rivers as vital heritage corridors.
Conclusion
World Heritage Volunteers 2025: River × Heritage – Ayutthaya successfully combined academic training, hands-on fieldwork, and public engagement. The program not only advanced heritage education but also built meaningful connections among youth, academics, and communities. Its lasting legacy lies in inspiring new generations to value rivers as cultural heritage and in reinforcing collaborative networks to ensure the sustainable conservation of Ayutthaya’s riverine cultural landscape into the future.
#WHV2025 #Ayutthaya #RiverHeritage #WorldHeritageVolunteers #RiverXHeritage #SustainableRivers #HeritageEducation #LivingHeritage #YouthForHeritage #ChapPhrayaRiver #PaPiePai #WaterheritageThailand